Постиндустриско општество, постматеријализам и постмодернизам (IV година)

1.      Постиндустриско општество, постматеријализам и постмодернизам

Постиндустриското општество се појавува некаде крајот на 60-те години на 20-от век, и означува тип на општество во кое доминира знаењето. Прв кој го употребил овој термин е социологот Даниел Бел, со кој сакал да означи општество во кое сопственоста е заменета со знаење, кое пак, станува централна преокупација и извор на моќ. Имено, тоа е општество во кое знаењето најчесто се поврзува со употребата на компјутери, микропроцесори и електронска комуникација. Овој вид општество има одредени каракте-ристики:

-       -    Населението претежно е вработено во терцијалниот сектор (трговија, услуги, финансии, транспорт, образование и сл)

-  - Се создаваат посебни и нови занимања засновани врз производство на информации и знаење;

Постматеријализмот потекнува од материјализмот, кој пак од филозофски аспект, претставува учење според кое материјата е основа на сите предмети, појави и процеси. Но од социолошки аспект, материјализмот се сфаќа како правец во чиј фокус е културната вредност, акумулацијата на материјални предмети (сопственост), т.е. производството и репродукцијата се основни социјални процеси кои влијаат на општествениот систем.

Постматеријализмот пак (прв кој го употребил овој поим е Роналд Инглхарт Био) се сфаќа како транзиција на индивидуалните вредности како материјални кон нови вредности како што се автономија или самоизразување. Бидејќи светот е зафатен со огромни еколошки проблеми, постматеријализмот е излезот, т.е. решението за тој проблем,т.е. надминување на материјалистичкиот поглед на светоти поставување нови начела и вредности (поставување граници на популацијата, граници во развојот на техноло-гијата и сл.)

Поимот постмодернизам е креација на Арнолд Тојнби(био), кој смета дека поимот укажува само на една состојба во која се наоѓаат најразвиените модерни општества. А модерни општества се оние кои фигурираат во првата половина на 20-от век и во кој имало:

-          Јасна класна поделеност на луѓето;

-          Јасна сопственичка структура;

-          Развиена модерна индустрија

Во постмодерното општество, ќе истакне Тојнби, различните класи се декомпонираат, т.е. се разложуваат и се доаѓа до ситуација кога општествената нееднаквост се дефинира преку потрошувачката, а не преку производството како што било до тогаш. Како главни карактеристики на постмо-дернизмот се посочуваат: отсуство на емоции и доминација на технологијата (ТВ, компјутери) кои не се огледало на стварноста, туку се креатори на стварноста.