Friday, September 25, 2015


Транзиција и современо македонско општество (IV година)

Терминот транзиција стана особено актуелен во 1989 година, кога со падот на Берлинскиот ѕид, се распаднаа и повеќето социјалистички земји. Во најголемиот дел од овие земји, започна еден процес на преминување од еден во друг општествен систем, а кој процес беше наречен транзиција. Овој премин се одликува со неколку аспекти (економски, политички и социјални промени). Исто така, се состои и од три фази:
-          Фаза на пропаѓање на социјализмот
-          Фаза на транзициски промени
-          Фаза на воспоставување демократски вредности
Првата фаза се состои од промените кои доведоа до пропаѓање на социјалистичките земји и конкретно во СФРЈ, речиси секаде беше вклучено насилство и крвопролевање. Македонија како дел од СФРЈ, излезе релативно по мирен пат, и во 1991 се осамостои и изгласа независност.
Втората фаза се состои од фактичко спроведување на неколку круцијални реформи кои се неопходни за процесот на транзиција. Во РМ, најголеми промени кои се случија беа:
-          Приватизација, процес кој подразбира промена на сопственичката структура (од државна во приватна). Овој процес во РМ заврши прилично неуспешно, бидејќи со самото приватизирање се постигна спротивен ефект: нагло се затворија повеќето фирми и фабрики, и аналогно, нагло се зголеми бројот на невработени. Ова покажува дека овој процес им послужи само на одредена група на луѓе (номенклатура) кои набрзина се искачија на врвот на сто-панството и економијата.
-          Политички промени, кои највеќе се однесуваат на промената од едно партиски во повеќе партиски систем, на кој народот ќе ја избира власта на демократски избори.

-          Демократски вредности  кои треба да се имплементираат во македонското општество, а кои денес, се за жал, нефу-нкционални. Имено, транзицијата во РМ придонесе само за зголемена маргинализација и осиромашување на граѓанинот, кој впрочем, треба да биде столбот на едно демократско и граѓанско општество.

No comments:

Post a Comment